Saturday, March 30, 2024

Pasasalamat (Grace Before Meals)

PASASALAMAT
(GRACE BEFORE MEALS)

tayo'y nasa harap nitong hapag-kainan
sabay nating bigkasin ang pasasalamat
sa mga naghanda ng pagkain ng bayan
sa mga nagtanim at nag-ani, salamat

salamat sa lahat ng mga magsasaka
mula binhi'y pinalago hanggang nag-uhay
silang sa lupang sakahan nakatali na
silang naglinang at nagpatubo ng palay

salamat sa lahat ng mga mangingisda
na nilalambat ang buhay sa karagatan
upang madala ang mga banyerang isda
sa pamilihan, at ating mabili naman

salamat sa lahat ng mga manggagawa
pagkain ay dinala sa bayan at lungsod
kay-agang gumising, kay-agang gumagawa
kayod ng kayod, kahit mababa ang sahod

salamat sa manggagawang tatay at nanay
na nagsikap upang pamilya'y mapakain
nang mga anak ay di magutom sa bahay
na para sa pamilya, lahat ay gagawin

salamat, binubuhay ninyo ang daigdig
uring manggagawa, hukbong mapagpalaya
kaya marapat lang tayo'y magkapitbisig
nang bulok na sistema'y tuluyang mawala

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

* mga larawan mula sa google

CHED official, inireklamo ng mga mag-aaral

CHED OFFICIAL, INIREKLAMO NG MGA MAG-AARAL

kaytinding ulat, aba'y ano na bang nangyayari?
CHED official, nireklamo ng mga estudyante
mula Our Lady of Fatima University
ang gobyerno sana'y di maging bulag, pipi't bingi

lumalabag daw sa pamantayan ng moralidad
ang nasabing opisyal na apelyido'y Darilag
kailangan daw paboran ng mga mag-aaral
ang umano'y kagustuhan ng nasabing opisyal

halimbawa ang reklamo ng MBA student
na nakumpleto naman daw ang pinasang requirement
subalit grading na incomplete ang binigay pa rin
reklamong pinarating sa tanggapan ni Bersamin

hiniling ng mga mag-aaral, tulad ni Guia
na ang nasabing opisyal ay imbestigahan na
lalo't may mag-aaral itong kinukursunada
nawa kamtin ng mga estudyante ang hustisya

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024

* Bersamin - Executive Secretary
* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 31, 2024, p.2

Tanong nila sa akin ngayong semana santa

TANONG NILA SA AKIN NGAYONG SEMANA SANTA

tanong nila, bakit di raw ako nagsimba?
bakit di rin sumama sa semana santa?
at bakit ba di rin nag-Bisita Iglesya?
bakit sa simbahan ay ayaw tumuntong na?

wala bang sinumang nagyayaya sa akin?
mga nabanggit ba'y kinatamarang gawin?
nasabi na noon, sasabihin ko pa rin
baka sa simbahan, isigaw: "Free Palestine!"

ayokong makinig sa paring nambobola
na animo'y lagi silang patay-malisya
lalo't pinupuri ang Israel sa misa
at di mabanggit ang nangyayari sa Gaza

wala akong bilib sa ganyang mga pari
patunay na burgesya'y kanilang kauri
tingin ko nga sa kanila'y mapagkunwari
bulag, pipi, at bingi silang di mawari

sabi nila, si Hesus ay hari ng Hudyo
inagaw ng Hudyo ang lupang Palestino
minamasaker pa ang mamamayan nito
tapos sasabihin nila, magsimba ako?

hanggang ngayon, akin iyang paninindigan
pag pinilt, isisigaw ko sa simbahan
"Free Palestine!" huwag nang magbulag-bulagan
magsigising kayo para sa katarungan!

- gregoriovbituinjr.
03.31.2024 (easter sunday)

* litrato mula sa google

Friday, March 29, 2024

4PH ay hagupit na kaylupit

4PH AY HAGUPIT NA KAYLUPIT

ang pabahay ay huwag ibatay sa market value
kundi sa capacity to pay nitong maralita
ang pabahay ay serbisyo, huwag gawing negosyo
ito'y isang katotohanang dapat maunawa

ang 4PH daw ay pang-ISF, o pang-iskwater
ngunit hindi pala, dapat mayroon kang Pag-Ibig
binago na ang squatter, ngayon informal settler
families, kahulugang pinaganda sa pandinig

isang informal worker nga ang umamin nang tunay
wala siyang regular na sahod, kaya ang sabi:
"Hindi ko kayang bayaran ang presyo ng pabahay
ng DHSUD-4PH", kaydali nating maintindi

sino bang maralitang isang kahig, isang tuka
na sadyang gipit ang magbabayad ng isang yunit
na halaga'y higit sangmilyon, mayroon ba? wala!
4PH sa maralita'y hagupit na kaylupit

kaya di pangmaralita ang 4PH na iyan
pabahay ng gobyerno'y isang negosyo talaga
presyo ng pabahay ay ibatay sa kakayahan
at di sa market value, bilang serbisyo sa masa

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

* 4PH - Pambansang Pabahay para sa Pilipino Program ng pamahalaang BBM
* litratong kuha ng makatang gala sa isang rali sa harap ng tanggapan ng DHSUD, 09.11.2023

Manpower agencies, linta sa manggagawa! Buwagin!

MANPOWER AGENCIES, LINTA SA MANGGAGAWA! BUWAGIN!

sinabi nga ng kumandidatong senador noon
iyang mga manpower agencies ay mga linta
nagpapasarap sa iskemang kontraktwalisasyon
sinisipsip ang pawis at dugo ng manggagawa

dapat silang buwagin, kaya pag ako'y nanalo
matatapos na ang maliligayang araw nila
sapol na sapol sa panawagan niyang totoo
na mga manpower agencies ay linta talaga

sa Kalbaryo ng Maralita'y aming panawagan
na inilagay sa kurus upang maipabatid
sa madla iyang ginagawa nilang kamalian
oo, dapat silang buwagin pagkat di matuwid

pagsasamantala sa obrero'y dapat tapusin!
lintang manpower agencies na'y tuluyang buwagin!

- gregoriovbituinjr.
03.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala mula sa Kalbaryo ng Maralita, Marso 26, 2024

Pag-ingatan ang sunog

PAG-INGATAN ANG SUNOG

minsan, nag-aapoy ang pandama
na para bagang nilalagnat ka
o kaya'y libog na libog ka na
init na init ka na talaga

huwag kang maglalaro ng apoy
bilin ni nanay nang ako'y totoy
lalo't kandila'y nangunguluntoy
tubig ay ihanda mong isaboy

karaniwan ang sunog sa atin
ulat nga'y di ka na gugulatin
balita sa dyaryo kung basahin
ay sadyang masakit sa damdamin

sa paligid mo'y maging matunog
alisto nang puso'y di madurog
huwag mong kayaang magkasunog
kundi baka araw mo'y lumubog

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Karapatan sa Kabuhayan, Ipaglaban!

KARAPATAN SA KABUHAYAN, IPAGLABAN!

iyan ang mensahe sa damit niya
marahil siya'y isang manininda
pinanawagang karapatan nila
sa kabuhayan, igalang talaga

ang mga vendor ay huwag gipitin
silang marangal, huwag maliitin
silang patas sa maraming usapin
upang pamilya'y kanilang buhayin

karapatan nila sa kabuhayan
ay sama-samang ipinaglalaban
bawat sentimo'y pinagsisikapan
upang anumang kita'y ipuhunan

manininda'y totoong kumakayod
gayong munting kita'y di naman sahod
sa pamilya'y katuwang at gulugod
silang sa madla'y tunay kung maglingkod

ating dinggin ang panawagang ito
buhay na letra't mensaheng totoo
sa manininda, kami po'y saludo
taas-noo't marangal magtrabaho

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa rali sa Kongreso laban sa ChaCha, Marso 20, 2024

Kayraming maka-Diyos ang di makatao

KAYRAMING MAKA-DIYOS ANG DI MAKATAO

mas nais kong magsulat kaysa sundin sila
sa tradisyon nila tuwing semana santa
tangi kong nagawa'y magsulat ng pabasa
para sa rali ng dalita sa Mendiola

kayraming maka-Diyos ang di makatao
kapitalistang inaapi ang obrero
elitistang palasimba subalit tuso
sa obrero'y walang paki, una'y negosyo

oo, di man lang nila itaas ang sahod
ng manggagawang araw-gabing kumakayod
tubo muna, obrero man ay manikluhod
pati batas ay kanilang pinipilantod

pang-ISF daw ang 4PH, bukambibig
ng gobyerno, na madalas nating marinig
ngunit etsapwera ka kung walang Pag-Ibig
pambobola nila'y dapat nating mausig

palasimba kahit pangulong maka-Diyos
na sa EJK umano'y siyang nag-utos
sa ChaCha, bansa'y binubuyangyang ng lubos
binebenta sa dayo ang bayang hikahos

sa kanila, ang semana santa'y bakasyon
silang nagtaguyod ng kontraktwalisasyon
kaya di ako lumalahok sa tradisyon
buti kung patungo iyan sa rebolusyon

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

* ISF - informal settler families, bagong tawag sa iskwater
* 4PH - Pambansang Pabahay para sa Pilipino Program
* EJK - extrajudicial killings

Thursday, March 28, 2024

Sa tumatangkilik sa Taliba ng Maralita

SA TUMATANGKILIK SA TALIBA NG MARALITA

kami'y taospusong nagpapasalamat talaga
sa tumatangkilik sa Taliba ng Maralitâ,
ang publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa
ng Maralitang Lungsod, ang pahayagan ng dukhâ

sa loob ng dalawang linggo nakapaglalabas
ng isyu't balita hinggil sa laban nitong bayan
4PH, pabahay, sahod, ChaCha ng talipandas
kwento't mga tula, kolum ni Pangulong Kokoy Gan

patnugutan ay narito't tuloy sa pagsisilbi
sa maralita upang makamit ang ating layon
mulatin at pakilusin ang dukha, di lang rali
kundi matutong ipaglaban ang hustisyang misyon

ipabatid bakit dapat baguhin ang sistema
na siyang dahilan ng naranasang dusa't hirap
ang Taliba ng Maralita'y kanilang sandata
tungo sa pagtayo ng lipunan nilang pangarap

- gregoriovbituinjr.
03.29.2024

Wednesday, March 27, 2024

Paglipol ang esensya ng ChaCha nila

PAGLIPOL ANG ESENSYA NG CHACHA NILA

sandaang porsyentong aariing sadya
ang kalupaan ng bansang dapat malaya
ang nais nila tayo'y mawalan ng mukha
manatiling iswater sa sariling bansa

nais nilang distrungkahin ang Konstitusyon
political dynasty ay tanggalin doon
nukleyar pa'y nagbabantang payagan ngayon
bukod pa sa pangarap nilang term extension

mag-aaring sandaang porsyento ang dayo
lupa, tubig, kuryente, serbisyo publiko
iskwater ay gagawing sandaang porsyento
sa ngalan ng dayo, nalilipol na tayo

dayuhang edukasyon ay papayagan na
ito'y gusto raw ng mga kapitalista
na susunod na manggagawa'y maeduka
upang sa dayo'y magpaalipin talaga

pinapirma para sa ayuda ang madla
na nasa likod pala'y ChaCha ng kuhila
balak ng ChaCha nila'y malipol ang dukha
na dignidad ng tao'y binabalewala

dapat pagkain sa mesa, hindi Charter Change
dapat disenteng pabahay, hindi Charter Change
dapat trabahong regular, hindi Charter Change
walang kontraktwalisasyon, hindi Charter Change

buwagin na ang lintang manpower agencies
na sa obrero'y sumipsip ng dugo't pawis
dapat ding tugunan muna ang climate crisis
hindi Charter Change ng mga mapagmalabis

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa UST bago magsimula ang Kalbaryo ng Maralita, Marso 26,2024

Hustisya sa mga desaparesido

HUSTISYA SA MGA DESAPARESIDO

kayraming nangawalang may mga pangalan
ngunit katawan ay di pa natatagpuan
ang hiyaw ng pamilya nila'y katarungan!
ang kanilang mahal sa buhay ba'y nasaan?

umano'y dinukot dahil daw aktibista
na naglilingkod ng buong puso sa masa
na nais baguhin ang bulok na sistema
na asam kamtin ay panlipunang hustisya

mabuhay kayong mga desaparesido
kumilos para sa bayan, kami'y saludo
na inorganisa'y magsasaka't obrero
upang itayo ang lipunang makatao

nawa bangkay ninyo'y matagpuan pa namin
nang mabigyan kayo ng marangal na libing
nang mga maysala'y talagang panagutin
nang hustisya para sa inyo'y makamtan din

- gregoriovbituinjr.
03.28.2024

* litratong kuha sa Bantayog ng mga Bayani

Bulong sa hangin

BULONG SA HANGIN

sa hangin ako'y may ibinulong
habang nilalantakan ang tutong
na nilagay sa platong malukong
bakit ba ulam ko'y okra't talong
na isinawsaw ko sa bagoong

sa hangin ay aking ibinulong
habang nakatalungko sa silong
lipunang asam ay sinusulong
sistemang bulok nakabuburyong
kung sa kapitalismo hahantong

ang masa'y tinuturing na gunggong
sa kapitalismo ng ulupong!
masa ba'y kanino pa kakandong?
at kanino hihingi ng tulong?
sa bituka, may rebong karugtong!

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

Tuesday, March 26, 2024

4PH sa kalbaryong kurus

4PH SA KALBARYONG KURUS

sakto ang nakalagay sa kurus
na dukha'y nililinlang nang lubos
4PH nilang alok ay peke
ito'y para sa kapitalista
at hindi para sa maralita

huwag ibatay sa market value
ang pabahay na alok na ito
ibatay sa capacity to pay
o capacity to buy ng dukha
ang presyo ng bahay ng dalita

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Kalbaryo ng Maralita sa Morayta, Maynila, umaga ng Marso 26, 2024
kurus at hindi krus ang pagsulat ng mga makata noon, tulad nina Jose Corazon de Jesus, Ildefonso Santos

Imbes Malakanyang, rali ay sa FEU na

IMBES MALAKANYANG, RALI AY SA FEU NA

pasensya na po't inyong iskul ay nabanggit
sa inyong tapat kami nagrali't naggiit
ng aming karapatan dahil sa malupit
na sistema, na isyu sana'y mailapit
isyung nais naming sa Mendiola masambit

sa FEU na, dapat ay sa Malakanyang
pagkat doon ang trono ng pamahalaan
karapatang magpahayag na'y binawalan
sa Mendiola gayong doon marapat lamang
batalyong pulis ang sa amin ay humarang

Kalbaryo ng Maralita'y isinagawa
upang iparating isyu ng maralita
ang 4PH ay para sa negosyong sadya
pabahay na alok na di para sa dukha
sa ChaChang nais nila, bayan ang kawawa

payag ba kayong gawing sandaang porsyento
na dayuhan ay mag-ari ng lupa rito
midya, kuryente, tubig, serbisyo publiko
ChaCha ang paraan ng Senado't Kongreso
upang Saligang Batas natin ay mabago

paumanhin, FEU, kung maging madalas
sa inyo idulog ang sistemang di patas
pagrarali namin sa harap nyo'y dadalas
kung hindi titino ang tuso't talipandas
kung bayan na'y binebenta ng mga hudas
nais ng maralita'y lipunang parehas

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa harap ng FEU sa Morayta nang isinagawa ang Kalbaryo ng Maralita, umaga ng Marso 26, 2024

Maralita, hinarangan ng pulis sa rali

MARALITA, HINARANGAN NG PULIS SA RALI

nais lamang naming magpahayag
subalit pulis na'y nagsiharang
ang maralita't di nagpatinag
sa harap ng mga nakaabang

imbes makarating sa Mendiola
iparinig ang daing ng madla
ay hanggang doon lang sa Morayta
nagprograma't nakapagsalita

inihatid na lang sa FEU
marahil sa estudyante't guro
ang marami naming dalang isyu
parang bigas, pangakong pinako

tarangkahan ng pamahalaan
dapat ang mga isyu'y dulugan
gobyerno ba'y kinatatakutan
ang sarili niyang mamamayan?

- gregoriovbituinjr.
03.27.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa pagkilos na "Kalbaryo ng Maralita",  umaga ng Marso 26, 2024

Kalbaryo ng Maralita

KALBARYO NG MARALITA

kanina, aming isinagawa
itong Kalbaryo ng Maralita
sa Mendiola kami patutungo
sa Morayta hinarangang buo

ng mga pulis ang maralita
sa Morayta na lang nagsalita
mga maralita'y di nasindak
kahit sangkaterba pa ang parak

isyu sana'y nais iparinig
sa Malakanyang at mga kabig
imbes Malakanyang, sa FEU
hinaing ay pinarinig dito

trabaho't pabahay, hindi ChaCha
ang 4PH ay hindi pangmasa
ang manpower agencies na linta
ay marapat nang buwaging sadya

tuloy ang pagtaas ng bilihin
at di mabayaran ang bayarin
sa lowcost housing at relokasyon
may banta pa rin ng demolisyon

dito'y aming mga panawagan
ChaCha ay ilantad at tutulan
ang krisis sa kabuhayan, klima
at karapatan ay wakasan na

4PH ay di pangmaralita
kaya isinusumpa ng dukha
4PH ay pangkapitalista
kaya dapat itong ibasura

di payag na sandaang porsyento
lupain ay ariin ng dayo
ang iskwater sa sariling bayan
ay di na dapat pang madagdagan

patuloy na nadaramang sadya
itong Kalbaryo ng Maralita
kailan ba giginhawa sila?
pag sistemang bulok, nabago na?

- gregoriovbituinjr.
03.26.2024

* ang litrato'y kuha ng makatang gala sa Kalbaryo ng Maralita, sa tapat ng UST bago magmartsa patungong Mendiola, Marso 26, 2024

Monday, March 25, 2024

Pabasa 2024

PABASA 2024
para sa Kalbaryo ng Maralita

4PH pala'y negosyo
para sa ating gobyerno
kung di matatag ang sweldo
ay di ka puwede rito
4PH nila'y negosyo

para sa iskwater iyon
iniba ang depinisyon
para sa ISF ngayon
kung walang pambayad doon
ay di ka puwede roon

manggagawa'y nagtitiis
maging kontraktwal ng labis
habang manpower agencies
na linta sa manggagawa
ay laging nakabungisngis

presyo ng mga bilihin
pataas ng pataas din
aba'y dapat repasuhin
nitong Kongreso't Senado
ang wage fixing mechanism

iyang RA 9507
kondonasyon, restructuring
pahirap sa lowcost housing
pag di bayad ang bayarin
agad kang palalayasin

ang ChaCha ay panlilinlang
na naman sa mamamayan
ibebenta sa dayuhan
itong ating kalupaan
negosyo'y lalong yayaman

sandaang porsyentong lupa
aariin ng dayuhan
iyan ang nais ng ChaCha
iskwater sa ating bayan
lalong walang matitirhan

ang RA 9507
at 4PH, IBASURA
ibasura rin ang ChaCha
nais naming maralita
ay makataong sistema

- gregoriovbituinjr.
03.25.2024

* inihanda upang gamitin sa aktibidad na "Kalbaryo ng Maralita" mula UST España tungong Mendiola, Maynila, umaga ng Marso 26, 2024

Saturday, March 23, 2024

Pangarap

PANGARAP 

pangarap ko'y lipunang makatao
ay maitayo ng uring obrero
walang pagsasamantala ng tao
sa tao, habang tangan ang prinsipyo

pangarap ko'y lipunang manggagawa
kung saan walang naapi't kawawa
lakas-paggawa'y binayarang tama
at di kontraktwal ang nasa paggawa

pangarap ko'y lipunang walang hari
walang tuso, kapitalista't pari
pangarap makapagtanim ng binhi
na ibubunga'y pantay, walang uri

pangarap ko'y makataong lipunan
na kung kikilos ay baka makamtan

- gregoriovbituinjr.
03.24.2024    

Friday, March 22, 2024

Kalbaryo ng Maralita sa Mayaman St.

KALBARYO NG MARALITA SA MAYAMAN ST.

dumaan sa Daang Mayaman
ang Kalbaryo ng Maralita
kung saan aking dinaluhan
upang makiisa ngang sadya

mula Housing ay nag-Philcoa
sa Daang Masaya lumiko
at sa Mayaman nangalsada
at sa DHSUD kami patungo

nilantad ang sistemang bulok
ng kagawaran sa pabahay
umano'y negosyo ang tutok
kaya dukha'y di mapalagay

nawa ay kanilang makamit
ang karapatang ginigiit

- gregoriovbituinjr.
03.22.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa kanto ng Mayaman St. at Kalayaan Avenue sa Lungsod Quezon, Marso 22, 2024

Hustisya para kay Killua!

HUSTISYA PARA KAY KILLUA!

pinaslang ang asong si Killua
naluha ang ilan sa artista
extremely heartbreaking, ani Sarah
kaysakit nito, ani Janella

anang ulat, nang aso'y pinaslang
ay sa sako natagpuan na lang
sino kaya ang may kagagawan?
tila may galit sa asong iyan!

kung pinatay siya't isinako
di siya pulutan ng lasenggo
at di kinatay o inadobo
ngunit bakit kinitil ang aso?

dahil ba ngalang Killua'y may Kill?
kaya buhay ng aso'y kinitil?
katukayo niya'y isang hunter
sa palabas na Hunter x Hunter

aso man, hayop ay may buhay din
kapara ng taong may damdamin
kaya ako'y nananawagan din
ng katarungan na sana'y kamtin

- gregoriovbituinjr.
03.22.2024

* litrato ni Sarah Geronimo mula sa pahayagang Bandera, ni Janella Salvador sa Abante, at aklat na Animal Scene, Volume 23, na nabili ng makatang gala

Thursday, March 21, 2024

Nais kong magbigay-tinig

NAIS KONG MAGBIGAY-TINIG

bilang tibak, nais kong bigyang tinig
ang maralitang animo'y nabikig
ang mga api't winalan ng tinig
ang pinagsamantalaha't ligalig

nilalayon ko bilang maglulupa
ang sila'y aking makasalamuha
at sa isyu sila'y mapagsalita
nang karapata'y ipaglabang sadya

bilang makata, aking inaalay
ang aking mga tula't pagsasanay
upang tinig ng dukha'y bigyang buhay
pagkat bawat tula'y kanilang tulay

tungo sa isang bayang makatao
sa lipunang ang palakad ay wasto
sa bansang di sila inaabuso
sa sistemang patas at di magulo

sa ganyan, buhay ko'y nakalaan na
ang bigyang tinig ang kawawa't masa
hustisya'y kamtin at pakinggan sila
ang baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
03.22.2024

* litrato ay notbuk ng makatang gala    

Kapara mo'y isang tula

i.

kapara mo'y isang tula
na sa panitik ko'y mutya
ako'y tinanggap mong sadya
kahit dukha'y walang wala

sa puso ko'y ikaw lamang
ang laging pinaglalaban
diwa kitang tutulaan
tungong paglaya ng bayan

ii

ikaw ang aking tinta
sa buhay ko'y pag-asa
ako'y di na mag-isa
pagkat kita'y kasama

- gbj,03.21.2024
world poetry day

Alay sa World Poetry Day

ALAY SA WORLD POETRY DAY

matulain ang araw na kinakaharap
na puno ng awit sampu ng pinangarap
tila diwa'y nakalutang sa alapaap
bagamat tigib ng lumbay ang nasasagap

pinangarap ng makatang mundo'y masagip
sa unos ng luha't sa matang di masilip
laksang mga kataga'y di basta malirip
na mga talinghaga'y walang kahulilip

ipaglalaban ang makataong lipunan
nakakaumay man ang ganyang panawagan
subalit iyan ang adhikain sa bayan
pati tugma't sukat sa bawat panagimpan

sa mga manunula, ako'y nagpupugay
habang patuloy pa rin ditong nagninilay
lalo na't mga nakakathang tula'y tulay
sa pagitan ng madla't nagkaisang hanay

- gregoriovbituinjr.
03.21.2024

Bakit?

BAKIT?

bakit ba tuwang-tuwa silang ibukaka
sa mga dayuhan ang ating ekonomya?
bakit payag na gawing sandaang porsyento
na ariin ng dayuhan ang ating lupa?
kuryente, tubig, edukasyon, at masmidya?
bakit natutuwang iboto't makapasok?
yaong dayuhang mamumuhunan kapalit
ng lupaing Pinoy na mapasakanila?
bakit ba natutuwa silang pagtaksilan
ang mamamayan para sa dayong puhunan?
binoto ba nati'y wala nang karangalan?
bakit ba natutuwang ibenta ang bayan?
sa dayuhang kapital, ito'y kaliluhan!
tangi ko lang masasabi, tuloy ang laban!

- gregoriovbituinjr.
03.21.2024 world poetry day

* litrato mula pahayagang Abante, 03.21.2024, p.3

Wednesday, March 20, 2024

Sa bisperas ng World Poetry Day

SA BISPERAS NG WORLD POETRY DAY

taaskamao akong sumama sa rali
itinula ang nasasaloob ko sabi
iyon ang gawaing aking ikinawili
ang nasasadiwa'y itula kong mensahe

patuloy kong itutula ang laksang paksa
lalo't isyu ng manggagawa't maralita
tutula sa piketlayn man ng manggagawa
ilarawan ang kalagayan nilang sadya

sa bisperas ng World Poetry Day, nais ko
pa ring itula'y paninindiga't prinsipyo
na maitayo ang lipunang makatao
walang magsamantala ng tao sa tao

sa lahat ng makata, ako'y nagpupugay
tula ng tula, mabuhay kayo, MABUHAY!
sa toreng garing man ay wala tayong tunay
ang masa'y kasama natin sa paglalakbay

- gregoriovbituinjr.
03.20.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa rali patungong House of Representatives, anti-ChaCha rali, Marso 20, 2024

Monday, March 18, 2024

Tara sa rali sa a-Bente

TARA SA RALI SA A-BENTE

naghahanda na para sa rali
nang di tayo magsisi sa huli
dapat makibahagi't sumali
raling anti-ChaCha sa a-Bente

sa totoo lang, di ko mawari
na sandaang porsyentong mag-ari
ang dayuhan sa lupa ng lipi
kaya ang ChaCha'y tinutunggali

kung tatanghod ka na lamang dito
manonood, makikiusyoso
baka bulagain na lang tayo
lahat ng lupa'y ari ng dayo

ay, iskwater sa sariling bayan
ang porsyento'y magiging sandaan
ganito ba'y iyong papayagan?
o sumama ka't ating tutulan?

isa lang iyan sa isyu roon
pag binuksan na ang Konstitusyon
baka baguhin ang term extension
at nukleyar na'y payagan ngayon

sa a-Bente ng hapon tara na
sa Kongreso, tayo'y mangalsada
pagtutol ng masa'y ipakita't
isigaw: Ayaw namin sa ChaCha!

- gregoriovbituinjr.
03.19.2024

Meryenda

MERYENDA

tubig at sky flakes ang meryenda
mula maghapong pangangalsada
kailangang may lakas tuwina
lalo na't nag-oorganisa ka

ng laban ng dukha't manggagawa
upang di ka laging nanghihina
di dapat gutom ang maglulupa
na adhikang baya'y guminhawa

tara munang magmeryenda rito
tubig man at sky flakes lang ito
libre kita, sagot mo ang kwento
habang sagot ko naman ay isyu

katulad ng isyung panlipunan
bakit ChaCha ay dapat tutulan
ChaCha iyan para sa iilan
di pangmasa kundi pandayuhan

- gregoriovbituinjr.
03.18.2024

"Ayoko sa sistemang bulok!" ~ Eugene V. Debs

"AYOKO SA SISTEMANG BULOK!" ~ EUGENE V. DEBS

"I am opposing a social order in which it is possible for one man who does absolutely nothing that is useful to amass a fortune of hundred of millions of dollars while millions of men and women who work all their lives secure barely enough for a wretched existence." ~ Eugene V. Debs, US Labor and Socialist Leader, Presidential Candidate, June 16, 1918

kaygandang sinabi ni Eugene V. Debs noon
na sa mga tulad ko'y isang inspirasyon
ayaw niya ng sistemang animo'y poon
ang isang tao na tangan ay milyon-milyong
dolyar habang milyong obrero'y hirap doon

habang pinapanginoon ang isang tao
dahil sa kanyang yaman at aring pribado
nagpapatuloy naman sa pagtatrabaho
ang milyong obrerong nagbabanat ng buto
upang pamilya'y buhayin sa mundong ito

inilarawan niya'y bulok na sistema
kung saan pinapanginoon ay burgesya
nais niyang lipunan ay sinabi niya
na lipunang walang panginoon talaga
walang poong maylupa at kapitalista

tulad ko, ang nais niya'y lipunang patas
na mga tao'y kumikilos ng parehas
walang mayaman, walang lamangan at hudas
walang pribadong pag-aari't balasubas
kundi pagpapakatao ang nilalandas

- gregoriovbituinjr.
03.18.2024

* litrato mula sa google

Sunday, March 17, 2024

Wakasan ang OSAEC!

WAKASAN ANG OSAEC!

Nitong Pebrero 13, 2024 ay naglathala ng infographics ang Philippine Information Agency (PIA) hinggil sa Republic Act 11930, na kilala ring Anti-Online Sexual Abuse and Exploitation of Children (OSAEC) and Anti-Child Sexual Abuse or Exploitation Materials (CSAEM) Act.

Naisabatas ito noong Hulyo 30, 2022, panahon na ni BBM subalit nakasulat sa batas ay si Pangulong Duterte. May kalakip itong pasubali: Approved: Lapsed into law on JUL 30 2022 without the signature of the President, in accordance with Article VI Section 27 (1) of the Constitution.

Matatagpuan ang nasabing batas sa kawing na: https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2022/ra_11930_2022.html at ang Implementing Rules and Regulations (IRR) nito, na umaabot ng 73 pahina at naka-pdf file, ay nasa kawing na:  https://www.doj.gov.ph/files/2023/ISSUANCES/RA%2011930%20IRR.pdf.

Sa infographics ng PIA, may apat itong kahon na may litrato at pagtalakay. Makikita ito sa kawing na: https://pia.gov.ph/infographics/2024/02/13/batas-laban-sa-digital-child-sexual-abuse.

Narito ang mga nakasulat:
Unang kahon - Mga dapat malaman ukol sa R.A.11930 
Anti-Online Sexual Abuse and Exploitation of Children (OSAEC) and Anti-Chile Sexual Abuse or Exploitation Materials (CSAEM) Act.

Ikalawang kahon - Mga nakapaloob sa R.A.11930
- Koordinasyon sa internet service providers at telecommunications companies upang matanggal at mapigilan ang pagkalat ng CSAEM sa internet.
- Responsibilidad ng mga may-ari ng internet cafe, hotspots, at kiosks na ipabatid sa publiko ang mahigpit na ipinagbabawal ng R.A.11930 ang sekswal na pang-aabuso sa mga bata online at offline.
- Tungkulin ng mga may-ari, nagpapaupa, sub-lessors, operators, at tagapangasiwa ng mga hotel, motel, residential homes, condominiums, dormitories, apartments, transient dwellings, at iba pa, na ipaalam sa NCC-OSAEC-CSAEM ang anumang pangyayari ng OSAEC sa kanilang lugar.
- Offenders Registry - pagkakaroon ng talaan ng child sexul offenders.
- Pangangalaga ng mga lokal at nasyonal na ahensya sa mga kabataang naging biktima ng sekswal na pang-aabuso.

Ikatlong kahon - (Depinisyon)
OSAEC
- Tumutukoy sa paggamit ng Information and Communications technology (ICT) sa sekswal na pang-aabuso at/o pananamantala sa mga bata
- Kabilang dito ang mga sitwasyon kung saan bahagi ng offline na pang-aabuso at/o pananamantalang sekswal ay isinagawa online
- Saklaw nito ang produksyon, pagpapakalat, at pag-aari ng CSAEM mayroon man o walang pahintulot ng biktima

CSAEM
- Tumutukoy sa mga materyal na naglalarawan sa isang bata na kasali o nakikibahagi sa sekswal na aktibidad, maging tunay man ito o kunwari lamang
- Kasama rito ang mga materyal na nagpapakita sa sekswal na pang-aabuso at/o pananamantala sa isang bata, naglalarawan sa bata bilang isang sekswal na bagay, o nagpapakita ng mga pribadong pag-ri ng katawan ng isang bata
- Ang mga materyal na ito ay maaaring ginawa offline o sa pamamagitan ng ICT

Ikaapat na kahon - Paano makakaiwas sa OSAEC?
- Huwag magbahagi ng personal na impormsyon, litrato, at video sa mga taong nakilala lamang sa internet.
- Para sa mga magulang, siguraduhing gabayan at i-monitor ang mga kausap at gawain ng inyong mga anak sa social media
- Kung maaari, panatilihing pribado lamang sa inyong pamilya at kaibigan ang mga litrato at video ng inyong mga anak.
- Ipagbigay-alam agad sa kinauukulan kung makaranas ng kahit anong paraan ng pang-aabuso.


Strengthen online safety of children with RA 11930 or the Anti-Online Sexual Abuse or Exploitation of Children and Child Sexual Abuse or Exploitation Materials Act, or more commonly known as the Anti-OSAEC and CSAEM Act!

While the internet opens doors to possibilities, it also exposes children to dangers, including sexual abuse and exploitation. The Anti-OSAEC and CSAEM Act substantially reduces such danger by, among others, establishing the National Coordination Center against OSAEC and CSAEM, enhancing coordination and reporting mechanisms, and further firming up the duties and obligations of concerned actors, especially internet intermediaries.

Together, let's shape a safer digital world for our children!

Ang usaping ito'y ginawan ko ng tula bilang ambag sa pagtataguyod ng proteksyon sa mga bata:

WAKASAN ANG OSAEC!

halina't ang OSAEC ay ating labanan
na pag-abusong sekswal ang pinatungkulan
lalo sa online na biktima'y kabataan
ganitong krimen ay huwag nating hayaan

ay, iba na talaga ang panahon ngayon
may pag-abusong sekswal na gamit ang selpon
may pornograpiya o anupaman iyon
mga sexual maniac ay diyan nagugumon

kaya bantayan po natin ang mga anak
dapat kaligtasan nila'y ating matiyak
baka nang dahil diyan, sila'y mapahamak
makilala pa nila'y manloloko't manyak

kaya aralin natin ano ang OSAEC
paanong di mabiktima ng mga switik
paano iiwasan ang mga limatik
na baka sa iyong anak ay nasasabik

iwasan ang materyal na pornograpiya
at online na sekswal na pananamantala
dapat sa nagkasala'y matinding parusa
pagkat bata sa online ang binibiktima

- gregoriovbituinjr.
03.17.2024

* litratong silhouette mula sa google

Saturday, March 16, 2024

Ipipinta sa mga salita

IPIPINTA SA MGA SALITA

ipipinta sa mga salita
at ilalarawan sa kataga
ang laksa-laksang isyu ng madla
patungo sa lipunang adhika

ngunit paano ba ilarawan
yaong mga konseptong pambayan
tulad ng hustisyang panlipunan
at mga karapatan ng tanan

ang makata'y mag-iimbestiga
minsan siya'y mamumulitika
upang mga detalye'y makuha
at pangyayari'y mabatid niya

saka niya iyon nanamnamin
kung kinakailangan, kudkurin
nakatagong laman ay katasin
at ang mga bagaso'y tanggalin

saka unti-unting isusulat
mga detalye'y isisiwalat
matamis, mapakla o makunat
ipababatid iyon sa lahat

- gregoriovbituinjr.
03.17.2024

Pangangalsada

PANGANGALSADA

ako'y maglulupa / at nangangalsada
nagtatanim-tanim / kausap ang masa
inaalam pati / ano ang problema
nang binhing ipunla'y / wasto sa kanila

ang gawaing masa'y / yakap na tungkulin
upang iparating / itong adhikain
dukha't manggagawa / ay organisahin
at nang sambayanan / ay mapakilos din

sa pangangalsada / ako'y nakatutok
adhika'y baguhin / ang sistemang bulok
misyong baligtarin / ang imbing tatsulok
upang mga dukha'y / mamuno sa tuktok

nangangalsada man / sa araw at gabi
tuloy ang pagbaka't / kaisa sa rali
isyu'y nilalantad / sa nakararami
sa laban ng masa'y / kasangga't kakampi

tibak na Spartan, / tangan ang prinsipyo
na naninindigan / sa sistemang wasto
asam ay lipunang / sadyang makatao
palakad ay patas / sa bayan at mundo 

- gregoriovbituinjr.
03.16.2024

Friday, March 15, 2024

China, 'di raw inaangkin ang buong WPS

CHINA, 'DI RAW INAANGKIN ANG BUONG WPS

Pinabulaanan ng Chinese Foreign Ministry na pag-aari ng kanilang bansa ang buong South China Sea at lahat ng karagatang nasa "dotted line" bilang kanilang teritoryo.

Ayon kay Wang Wenbin, spokesperson ng ahensya, hindi kailanman inihayag ng China na pag-aari nila ang buong South China Sea. ~ ulat mula sa pahayagang Bulgar, Marso 16, 2024, pahina 2

aba'y nagsalita na ang Chinese Foreign Ministry
di raw inaangkin ng China ang West Philippine Sea
mismong si Wang Wenbin, spokesperson nito'y nagsabi
anya, "China never claimed that the whole of South China Sea
belongs to China," sana sa sinabi'y di magsisi

mga sinabi niya'y nairekord nga bang sadya?
upang di balewalain ang banggit na salita
gayong hinaharang papuntang ating isla pa nga
iba ang sinasabi sa kanilang ginagawa
huwag tayong palilinlang sa sanga-sangang dila

dapat lang ipaglaban ang sakop na karagatan
para sa ating mga mangingisda't mamamayan
balita iyong mabuting ating paniwalaan
kung di diversionary tactic at kabulaanan

- gregoriovbituinjr.
03.16.2024

Titser, na-depress, nagpasagasa sa trak, patay!

TITSER NA-DEPRESS, NAGPASAGASA SA TRAK, PATAY!

BULA, Camarines Sur - Kalunos-lunos na kamatayan ang sinapit ng 52-anyos na babaeng guro matapos na pinaniniwalaang sinadya nitong magpasagasa sa paparating na trak sa kahabaan ng national highway sa Zone-5, Brgy. Palsong sa bayang ito kamakalawa ng gabi.

Sa ulat, dakong alas-6 ng gabi ay nakita mismo sa kuha ng CCTV camera sa naturang lugar na naglalakad ang biktima sa tabi ng highway. Gayunman, bigla siyang tumakbo sa gitna at sinalubong ang paparating na trak... ~ ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 14, 2024, pahina 9

O, kaytindi pag ang dinanas mo'y depresyon
na mismong sarili'y gagawan ng represyon
lalo't di kinaya ang problemang naipon
na ang sariling buhay na'y nais itapon

nakagugulat na mismong gurong na-depress
ay nagpasagasa sa trak, ito na'y labis
di ba naresolba ang problemang tiniis?
kaya dinamay ang trak na humahagibis?

grabe ang ulat sa pahayagang nabasa
lalo pa't guro'y ikalawang magulang na
ngunit tao rin siyang may dalang problema
sa paaralan, sa kasama, sa pamilya

wala ba ritong nakapansing kapwa guro?
na depresyon nitong guro'y di naglalaho?
na problema nito'y tila naghalo-halo?
animo'y karambolang nagkalabo-labo?

sa pamilya pong naiwan, pakikiramay
di natin masabing ganyan kasi ang buhay
minsan, masaya; madalas puno ng lumbay
mahalaga, problema'y kakayaning tunay

- gregoriovbituinjr.
03.15.2024

Thursday, March 14, 2024

Nanggahasa ng 5-anyos, ari, kinalos

NANGGAHASA NG 5-ANYOS, ARI KINALOS

Isang lalaki na suspek sa panghahalay sa limang taong gulang na batang babae ang natagpuang patay at halos maputol ang ari sa bakanteng lote sa Claver, Surigao del Norte noong Martes. ~ ulat mula sa pahayagang Abante, Marso 15, 2024, pahina 8

ay, karumal-dumal ang sinapit
nang umano'y nanghalay ng paslit
siya na'y tuluyang iniligpit
ari'y may laslas, tila ginilit

agad nagsumbong ang nakakita
kaya pulis ay nag-imbestiga
natagpuang may tama ng bala
salvage ang nangyari sa biktima

nanggahasa raw ng limang anyos
kaya ang kanyang ari'y kinalos
ito ba'y may kaugnayang lubos
sa rape? sa kanya'y sinong tumapos?

nararapat bang paghihiganti?
ang gayong ginawa't pangyayari?
mata sa mata nga ba ang sabi?
at di na idinaan sa korte?

- gregoriovbituinjr.
03.15.2024

4-anyos, inabuso ni Uncle

4-ANYOS, INABUSO NI UNCLE

si Uncle, napakabastos pala 
aba'y kanyang inabusong lubos
ang pamangkin, kanyang minolestiya'y
batang babaeng apat na anyos

napansin lang ng ina ng bata
ari nito'y ayaw pahawakan
sa ina at masakit daw sadya
ang ari gayong hinuhugasan

dito na kinabahan ang nanay
sa nadiskubre sa munting anghel
kanya palang anak ay hinalay
ng walang iba kundi ni Uncle

napag-alamang paralisado
ang kalahati nitong katawan
subalit nagawa pa rin nito
sa pamangkin yaong kahayukan

sa kabila nito'y nakatakas
ang Uncle na kapatid ng ina
ah, saan mang gubat ay may ahas
kadugo na'y kinakatalo pa

dapat nang mahuli ang tiyuhin
nang managot sa pagkakasala
pagkat ang epekto sa pamangkin
ay madadala hanggang pagtanda

- gregoriovbituinjr.
03.14.2024

Salà ng ina

SALÀ NG INA ano kayang klase siyang ina? na binugaw ang apat na anak na edad dalawa, apat, anim at panganay na labingdalawa paglabag na iyon...